Rebus No.258 (9)

Λύση

Μάγιστρος* [Μαγ(οι)**οιστρος***] *Ο μάγιστρος ήταν ανώτατο αξίωμα της πολιτείας στην ύστερη Ρωμαϊκή και τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία. Το αξίωμα ανάγεται στις μεταρρυθμίσεις του Διοκλητιανού και του Κωνσταντίνου. Κατά την υστερορωμαϊκή/πρωτοβυζαντινή περίοδο, ο μάγιστρος των οφφικίων (λατινικά: magister officiorum) ήταν επικεφαλής της παλατινής γραμματείας, των τεσσάρων ιερών σκρινίων (sacra scrinia). Η θέση του μάγιστρου είχε ιδιαίτερη σημασία λόγω του ελέγχου του επί των λεγόμενων μαγιστριανών (agentes in rebus), των διαβόητων ειδικών πρακτόρων της κεντρικής κυβέρνησης. Σταδιακά το αξίωμα ενισχύθηκε εις βάρος των υπάρχων του πραιτωρίου, και ο μάγιστρος ανέλαβε επιπλέον την επιστασία της αυτοκρατορικής φρουράς των σχολών, του δημοσίου δρόμου, των κρατικών εργοστασίων (fabricae) και των παραμεθόριων στρατευμάτων (limitanei). Κατά τον 6ο αιώνα, ο μάγιστρος μαζί με τον ύπαρχο της Ανατολής αποτελούσαν τους δυο πιο ισχυρούς υπουργούς του βυζαντινού κράτους. Τον ύστερο 7ο ή τον 8ο αιώνα, με την πολυδιάσπαση των μεγάλων υστερορωμαϊκών υπουργείων σε αυτόνομα «σέκρετα», και την απώλεια των στρατιωτικών του αρμοδιοτήτων, ο μάγιστρος χάνει την ισχύ του. Μέχρι το β΄ ήμισυ του 9ου αιώνα υπήρχαν ένας ή δύο μάγιστροι ως οι πιο σημαντικοί σύμβουλοι του αυτοκράτορα, εκ των οποίων ο πρεσβύτερος ονομαζόταν πρωτομάγιστρος. Μετά ο τίτλος μετατράπηκε σε καθαρά τιμητικό αξίωμα («αξία δια βραβείου»), που παρέμεινε όμως ο υψηλότερος μη αυτοκρατορικός τίτλος στην βυζαντινή ιεραρχία μέχρι το β΄ ήμισυ του 10ου αιώνα. Ο τίτλος του μάγιστρου συναντάται συνήθως μαζί με άλλα αξιώματα. Έτσι ο επί Θεοφίλου Μανουήλ ο Αρμένιος και ο Βάρδας, θείος του Μιχαήλ Γ΄, υπήρξαν μάγιστροι και δομέστικοι των σχολών, επί Λέοντος Στ΄ ο Στυλιανός Ζαούτζης ήταν μάγιστρος και λογοθέτης του δρόμου πριν γίνει βασιλεοπάτωρ, και ο Ρωμανός Λεκαπηνός ήταν μάγιστρος και μέγας εταιρειάρχης πριν γίνει βασιλεοπάτωρ. Σταδιακά πολλαπλασιάστηκαν οι κάτοχοί του, από 12 επί Λέοντος Στ΄ σε 24 επί Νικηφόρου Φωκά, όταν και υπερκεράστηκε από άλλα αξιώματα, τον πρόεδρο και τον σεβαστοφόρο. Παύει να αναφέρεται μετά τις αρχές του 12ου αιώνα. **Οι τρεις Μάγοι κατάγονταν από την Περσία και ήταν σοφοί ιερείς και αστρολόγοι. Την άποψη αυτή υποστηρίζουν μεταξύ άλλων και κείμενα του Ηρόδοτου και του Πλάτωνα στους οποίους εμφανίζεται για πρώτη φορά ο όρος «Μάγοι». Στην πιθανότητα η άποψη αυτή, ότι δηλαδή οι Μάγοι ήταν Πέρσες, να είναι αληθής συμβάλει και ένα γεγονός που έλαβε χώρα το 614μ.Χ. στην Βηθλεέμ. Τότε είχαν καταλάβει την πόλη οι Πέρσες του Χοσρόη του 2ου, οι οποίοι αν και έκαναν πολλές καταστροφές, δεν πείραξαν τον Ναό της Γεννήσεως. Αυτό έγινε γιατί, όπως λέγεται, στον ναό αυτό υπήρχε μια εικόνα (κατά άλλους ψηφιδωτό) που απεικόνιζε τους Μάγους να προσκυνούν τον Χριστό. Οι Πέρσες κατακτητές αναγνώρισαν τους ομοεθνής τους από τα ρούχα και έτσι άφησαν τον Ναό της Γεννήσεως απείραχτο Ο ένας εξ’ αυτών ονομαζόταν Μελχιώρ. Ήταν γέροντας με κατάλευκα μαλλιά και γένια. Αυτός πρόσφερε το χρυσάφι ως δώρο στον Κύριο. Ο δεύτερος ονομαζόταν Γάσπαρ ή Κάσπαρ• ήταν νέος με ροδαλό πρόσωπο και αγένειος. Αυτός πρόσφερε το λιβάνι ως δώρο στον Κύριο. Ο τρίτος ονομαζόταν Βαλτάσαρ• είχε μελαχρινή επιδερμίδα και δασύτριχη γενειάδα. Αυτός πρόσφερε ως δώρο στον Κύριο το μύρο. Αυτοί ήταν οι «μάγοι με τα δώρα». Εκτός από σμύρνα, λίβανο και χρυσάφι, ο κάθε μάγος δώρισε και από ένα κομμάτι χρυσάφι, τονίζοντας με αυτόν τον τρόπο τη βασιλική πτυχή της γέννησης. Η Θεοτόκος, για να ανταποδώσει τα δώρα των μάγων τους χάρισε, επειδή δεν διέθετε κάτι άλλο, ένα κομμάτι από το σπάργανο του Ιησού, που οι μάγοι μετέφεραν στον τόπο τους και εκεί διαφυλάχθηκε ως κειμήλιο. Τι σήμαιναν, άραγε, τα Δώρα τα οποία οι Μάγοι προσέφεραν στον ενσαρκωμένο Θεό; Λίβανος, σμύρνα, χρυσός είναι τα δώρα που έφεραν ≪οι μάγοι εξ Aνατολής≫ στο θεϊκό βρέφος. Ο λίβανος είναι μια ευώδης ρητίνη που συλλέγεται με τομή στον λεπτό φλοιό του δέντρου βουσουελλία η καρτέρειος. (φύεται στις αμμώδεις εκτάσεις της Αραβίας, της Σομαλίας, των Ινδιών και του Λιβάνου. Χρησιμοποιήθηκε σαν θυμίαμα για κοσμική και λατρευτική χρήση από τα πανάρχαια χρόνια (Αιγύπτιοι, Βαβυλώνιοι, Εβραίοι). Eυώδης ρητίνη είναι και η σμύρνα, που εκκρίνεται από τον φλοιό του φυτού μύρα η κομμιοφόρος (ή και άλλων συγγενών φυτών που φύονται στην Αραβία και την Αιθιοπία). H σμύρνα χρησιμοποιούνταν ευρύτατα στην ιατρική, ενώ, όταν ο Ιησούς ήταν στον σταυρό, Τού χορηγήθηκε σμύρνα ως καταπραϋντικό του πόνου, ενώ, κατά την παράδοση, με σμύρνα και αλόη αλείφθηκε το σώμα του όταν εξέπνευσε. Ο χρυσός ήταν ένα μέταλλο που προσφέρονταν σε βασιλείς. Έτσι με αυτήν την προσφορά οι Μάγοι θέλησαν να δείξουν ότι τιμούσαν ένα βασιλιά. Ο λίβανος, το γνωστό μας λιβάνι, ήταν ένα πολύτιμο υλικό που χρησιμοποιούνταν ως θυμίαμα (όπως και σήμερα) σε θρησκευτικές τελετές. Έτσι έδειξαν οι Μάγοι την θεϊκή φύση του Χριστού. Πληροφοριακά να αναφέρουμε ότι το λιβάνι είναι ρητίνη που εξάγεται από το δέντρο Boswellia Serrata. Τέλος η σμύρνα, ήταν ένα υλικό που χρησιμοποιούνταν στην ιατρική αλλά και κατά την διάρκεια της ταφής των νεκρών. Με την σμύρνα οι Μάγοι, έδειξαν την θυσία που θα έκανε ο Χριστός για την σωτηρία των ανθρώπων. Η σμύρνα είναι μια ρητίνη που την παίρνουμε από το φυτό Μύρας. Η επιλογή των συγκεκριμένων δώρων δεν είναι χωρίς σημασία. Eίναι δώρα πολύτιμα, τόσο για τη χρηστική τους αξία όσο και για την υψηλή συμβολική αξία που τα περιβάλλει. Το χρυσάφι, με τη λάμψη του και τον αναλλοίωτο χαρακτήρα του, είναι δώρο για βασιλικές γεννήσεις, ο λίβανος ήταν δηλωτικός της θεϊκής ιδιότητας του Ιησού (“Κατευθυνθήτω η προσευχή μου ως θυμίαμα ενώπιόν σου» Ψαλμός του Δαβίδ) ενώ η σμύρνα της θνητής. (Ειρηναίος Λουγδούνου - 2ος αι.). Για τη σμύρνα μάλιστα προσθέτει ο Δαμασκηνός: «την σμύρναν επήγαν ως τριήμερον νεκρόν, όπου έμελλε να γίνη, διότι τον Χριστόν με σμύρναν τον ήλειψαν και τον έθηκαν εις τον τάφον, καθώς το ιερόν Ευαγγέλιον μαρτυρεί.» Σύμφωνα με την Ορθόδοξη Παράδοση, προ της Κοιμήσεως της, η Θεοτόκος παρέδωσε τα Δώρα μαζί με τα Άγια Σπάργανα του Χριστού, την Τίμια Έσθήτα και την Αγία Ζώνη της στην Εκκλησία των Ιεροσολύμων όπου και παρέμειναν μέχρι το έτος 400 μ.Χ. περίπου. Τότε ο αυτοκράτορας Αρκάδιος τα μετέφερε στην Κωνσταντινούπολη. Εκεί παρέμειναν μέχρι την άλωση της πόλης από τους Φράγκους το έτος 1204 μ.Χ. Στη συνέχεια μεταφέρθηκαν για λόγους ασφαλείας, μαζί με αλλά ιερά κειμήλια, στη Νίκαια της Βιθυνίας, προσωρινή πρωτεύουσα του Βυζαντίου, όπου καί παρέμειναν για εξήντα περίπου χρόνια. Με την εκδίωξη των Σταυροφόρων επί αυτοκράτορος Μιχαήλ Παλαιολόγου επεστράφησαν στην Κωνσταντινούπολη όπου και παρέμειναν μέχρι την άλωση του 1453. Μετά την Άλωση η Μάρω, χριστιανή σύζυγος του σουλτάνου Μουράτ Β' (1421-1451) καί μητρυιά του Μωάμεθ Β' του Πορθητού, τα μετέφερε αυτοπροσώπως στην Ιερά Μονή Αγίου Παύλου στο Αγιον Όρος. Η Μονή αυτή της ήταν γνωστή επειδή ό πατέρας της, Γεώργιος Βράγκοβιτς δεσπότης της Σερβίας, έκτισε το καθολικό της εις τιμήν του Αγίου Γεωργίου του Τροπαιοφόρου. Κατά την αγιορείτικη παράδοση, καθώς η Μάρω ανέβαινε από τον αρσανά (λιμάνι) στην Μονή, η Θεοτόκος την εμπόδισε με υπερφυσικό τρόπο να πλησίασει στη Μονή και να παραβίαση το άβατον του Αγίου Όρους. Αυτή υπάκουσε και παρέδωσε τα Τίμια Δώρα στους μοναχούς, οι όποιοι και έστησαν στο σημείο εκείνο της θεομητορικής παρουσίας ένα Σταυρό πού σώζεται μέχρι σήμερα και λέγεται ≪Σταυρός της Βασιλίσσης≫. Το σουλτανικό έγγραφο με τις σχετικές πληροφορίες παραδόσεως των Τιμίων Δώρων φυλάσσεται στο αρχείο της Μονής του Αγίου Παύλου. Ο χρυσός βρίσκεται υπό την μορφή εικοσιοκτώ σκαλισμένων επιπέδων πλακιδίων, ποικίλων σχημάτων και διαστάσεων περίπου 5 επί 7 εκ. Κάθε πλακίδιο έχει διαφορετικό σχέδιο πολύπλοκης καλλιτεχνικής επεξεργασίας. Ο λίβανος και η σμύρνα διατηρούνται ως μείγμα με μορφή εξήντα δύο σφαιρικών χανδρών μεγέθους μικρής ελιάς. Αυτά ήταν τα «Τίμια Δώρα» των Μάγων στον Ιησού. Ας δούμε όμως τι απέγιναν. Η ίδια η Παναγία τα παρέδωσε στην Εκκλησία των Ιεροσολύμων, πριν την Κοίμηση της. Στα Ιεροσόλυμα έμειναν έως το 400μ.Χ. Ο βυζαντινός αυτοκράτορας Αρκάδιος τα μετέφερε τότε στην Βασιλεύουσα όπου και έμειναν έως το 1204μ.Χ. όπου και καταλήφθηκε η Πόλη από τους Φράγκους. Για ένα διάστημα περίπου εξήντα χρόνων, μεταφέρθηκαν στην Νίκαια της Βιθυνίας και ξαναεπέστρεψαν στην Κωνσταντινούπολη μέχρι το 1453μ.Χ. όταν η Πόλη έπεσε στα χέρια του Μωάμεθ του Πορθητή. Από τα χέρια των κατακτητών τα έσωσε η μητριά του Μωάμεθ, η οποία ήταν χριστιανή και λεγόταν Μάρω. Η Μάρω τα μετέφερε στην Ιερά Μονή του Αγίου Παύλου στο Άγιο Όρος όπου βρίσκονται μέχρι τις μέρες μας. Η μονή αυτή επιλέχθηκε από την Μάρω γιατί το καθολικό (εκκλησία) της μονής είχε κτίσει ο πατέρας της Γεώργιος Βράγκοβιτς ο οποίος ήταν δεσπότης της Σερβίας. Η εκκλησία είναι αφιερωμένη στον μεγαλομάρτυρα Άγιο Γεώργιο τον Τροπαιοφόρο. Κατά την διάρκεια της παράδοσης των Τιμίων Δώρων από την Μάρω στους μοναχούς της μονής συνέβη το εξής θαυμαστό γεγονός. Καθώς η Μάρω ανέβαινε από το λιμάνι προς την Μονή, την εμπόδισε να συνεχίσει τον δρόμο της η Παναγία, ώστε να μην παραβιάσει το Άβατο του Αγίου Όρους. Στο σημείο εκείνο ανεγέρθηκε Σταυρός ο οποίος σώζεται μέχρι τις μέρες μας και ονομάζεται «Σταυρός της Βασιλίσσης». Τα Τίμια Δώρα είναι θαυματουργά ενώ αναδίδουν συνεχώς μια ευωδία. Κλείνοντας αυτό το κείμενο να αναφέρουμε ότι ο μεν χρυσός, από τα Τίμια Δώρα, είναι 28 πλακίδια μήκους 7 και πλάτους 5 εκατοστών περίπου διαφόρων σχημάτων που φέρουν καλλιτεχνικά σχέδια. Τα δε, λίβανος και σμύρνα είναι περίπου εξήντα σφαιρίδια, ανακατεμένα μεταξύ τους, και μεγέθους όσο μια ελιά. Η αυθεντικότητα των Τιμίων Δώρων στηρίζεται κατά ένα μέρος στην προφορική παράδοση καί κατά το υπόλοιπο στην ιστορία. Όμως η αυθεντικότητα των Τιμίων Δώρων επιβεβαιώνεται από την άρρητη εύωδία που ορισμένα απ' αυτά αδιαλείπτως καί ορισμένα κατά καιρούς αναδίδουν και η ιαματική καί θαυματουργική χάρις πού μέχρι τις μέρες μας αναβλύζουν. Σύμφωνα με την παράδοση, ο Μελχιόρ έζησε 109 χρόνια. Όταν πέθανε ο Γάσπαρ, σε ηλικία 90 ετών, μετακινήθηκε ο Μελχιόρ στον τάφο του δείχνοντας έτσι ότι δίπλα του έπρεπε να ταφεί ο Γάσπαρ. Στο ίδιο τάφο θάφτηκε και ο Βαλτάσαρ και μάλιστα κατά την διάρκεια της ταφής του, πιστεύεται ότι σηκώθηκαν τα σώματα του Μελχιόρ και του Γάσπαρ για να υποδεχθούν αυτό του τρίτου συνοδοιπόρου τους Μετά τον θάνατό τους τα σκηνώματά τους μεταφέρθηκαν στην Κωνσταντινούπολη• από την Κωνσταντινούπολη στο Μιλάνο και, απ’ το Μιλάνο στην Κολωνία. Μπορούμε επίσης να πούμε ότι οι τρεις αυτοί σοφοί άνδρες εκπροσωπούσαν τις τρεις κύριες φυλές των ανθρώπων, που κατάγονταν από τους τρεις γιους του Νώε: Σημ, Χαμ και Ιάφεθ. Ο Πέρσης σοφός εκπροσωπούσε τους Ιαφεθίτες, ο Άραβας τους Σημίτες και ο Αιγύπτιος τους Χαμίτες. Έτσι μπορούμε να πούμε ότι διά μέσου των τριών αυτών, τρόπον τινά, ολόκληρο το ανθρώπινο γένος προσκύνησε τον Ενανθρωπήσαντα Θεό και Κύριο! http://www.matia.gr/7/72/7202/7202_1_6.html, http://www.infokids.gr/2013/12/poioi-itan-oi-treis-magoi-kai-ti-dora-ef/, http://www.paidika.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=1611&Itemid=416, http://konidaris.blogspot.gr/2009/12/blog-post_27.html, ***Η αλογόμυγα(αρχ. οίστρος). Κοινή ονομασία εντόμων του γένους Hippobosca, που ανήκει στην τάξη Δίπτερα και την υποτάξη Κυκλόρραφα. Έχει πλατύ σώμα, ραχιοκοιλιακά συμπιεσμένο. Είναι εξωπαράσιτο των μεγάλων οπληφόρων ζώων, (αλόγου, βοδιού) και αναπαράγεται με ζωοτοκία όπως και η μύγα τσε-τσε.