Η Μάχη στη Μπεντερί

 

Ο εκδότης,D. W. Friske,του περιοδικού "Chess Monthly" έγραψε μια ιστορία για το βασιλιά της Σουηδίας Κάρολο XII (1682-1718) και παρακάλεσε τον Sam Loyd  να συνθέσει ένα πρόβλημα βάσει της ανωτέρω ιστορίας. Πράγματι ο Sam Loyd,18 ετών τότε, το συνέθεσε την ίδια ημέρα.

Ιδού το περιεχόμενο της ιστορίας:

Μετά την ήττα του στη Πολτάβα (Oυκρανία) από το Τσάρο της ΡωσίαςΠέτρο Α΄ του Μεγάλου, το  1709, ο Κάρολος πήγε στη πόλη Μπεντερί (Μολδαβία),η οποία βρισκόταν κάτω από τη τουρκική κυριαρχία. Μετά από μερικά χρόνια, το 1713, οι Τούρκοι, κατ’ απαίτηση του Τσάρου της Ρωσίας Πέτρου του Α΄ Μεγάλου (1672-1725) απεφάσισαν να εκδιώξουν το Κάρολο από τη κτίση τους, αλλά αυτός αρνήθηκε. Τότε οι Τούρκοι άρχισαν να πολιορκούν το φρούριο, μέσα στο οποίο βρισκόταν ο  Κάρολος και οι υποτελείς του. Χωρίς να δίνει σημασία στις σφαίρες που  έπεφταν, ο Κάρολος έπαιζε σκάκι με τον πρωθυπουργό του Χριστιάνο  Αλβέρτο Γκρόθουσεν. Μερικές από τις παρτίδες αυτές αναφέρονται και από τον Βολταίρο στο βιβλίο του με τίτλο "Ιστορία του Καρόλου του ΧΙΙ". Σε  κάποια στιγμή, ενώ έξω η μάχη μαινόταν λυσσαλέα, η παρτίδα έφτασε στην  ανωτέρω θέση. Αφού μελέτησε τη θέση αυτή για αρκετή ώρα ο Κάρολος, ο οποίος έπαιζε με τα λευκά, ανήγγειλε στον αντίπαλό του το εξής:

- "Απειλώ σε τρεις κινήσεις ματ!". Βλέπε ανωτέρω διάγραμμα (Ι).

Ξαφνικά μια εχθρική σφαίρα σπάει το τζάμι του παραθύρου και κτυπάει τον ίππο ρίχνοντας τον κάτω. Ο Κάρολος αφού μελέτησε τη νέα θέση ανήγγειλε στον αντίπαλό του το εξής:

- "Δεν πειράζει, είπε ο Κάρολος στον αντίπαλό του. Και χωρίς τον Ίππο σου

 αναγγέλλω ματ σε τέσσερις κινήσεις!". Βλέπε ανωτέρω διάγραμμα (ΙΙ).

 Δεν πρόλαβε ο Κάρολος να τελειώσει την αναγγελία του και μια νέα εχθρική σφαίρα ρίχνει κάτω το πιόνι "θ2".Ο Κάρολος αφού σκέφτηκε για λίγο είπε:

- "Όσο κι’ αν σας βοηθούν οι Τούρκοι το ματ δεν το γλυτώνετε! Σας αναγγέλ-

 λω ματ σε πέντε κινήσεις!". Βλέπε ανωτέρω διάγραμμα (ΙΙΙ).

 Σαράντα ένα χρόνια αργότερα ο Λετονός σκακιστής Friedrich Amelung παρατήρησε ότι εάν αφαιρώντας, από την αρχική θέση του ανωτέρω διαγράμματος, μόνο τον "Πη7" ο Λευκός κάνει ματ σε 6 κινήσεις. Τη παρατήρηση αυτή τη δημοσίευσε στο περιοδικό, "Baltische Schachblätter", το 1900. Βλέπε ανωτέρω διάγραμμα (IV), με διόρθωση του συγγραφέα.

Δυστυχώς, όμως, του διέφυγε μια δεύτερη συνέχεια που υπάρχει μετά την 3η κίνηση του Μαύρου. Με την προσθήκη του πιονιού στο «δ3», το οποίο δεν επηρεάζει καθόλου την όλη σύνθεση, λύνεται το πρόβλημα της δεύτερης συνέχειας.

(Ανθ. Σκακ. Παρ./Σ.51/Νο.143)

Λύση

α)1.Π:η!,Α:Π 2.Ιζ3,Α~ 3.η4± 1....,Α:Ι 2.Πθ3+,Αθ4 3.η4±
β)1.θ:η!,Αε3 2.Πη4,Αη5 3.Πθ4+,Α:Π 4.η4± (1….,Α:η 2.Π:Α,Ρθ4 3.Πθ3±)
γ)1.Πβ7!,Αε3 2.Πβ1,Αη5 3.Πθ1+,Αθ4 4.Πθ2!!(zz),η:Π 5.η4±
ή 1....,Αη1 2.Πβ1,Αθ2 3.Πε1,Ρθ4 4.Ρη6,θ5 5.Πε4±
(1.Πη4!,Αε1; 2.Πδ4!(εάν 2.Πα4;;,Αγ3! 3.Πγ4,Αδ2! 4.Πε4,Αη5!
και δεν γίνεται ματ σε 5 κινήσεις),Αδ2 3.Π:Α,Ρθ4 4.Πδ1,~5.Πθ1±
1.Πη4!,Αε1; 2.Πδ4!,Αζ2 3.Πδ1,Αη1 4.Π:Α,Ρθ4 5.Πθ1±
Εάν 1.Πη4;,Αε3! 2.Πε4,Αη5! Και δεν γίνεται ματ σε 5 κινήσεις.
Επομένως το σχέδιο του λευκού είναι να μην αφήσει να πάει ο
μαύρος αξιωματικός στο τετράγωνο «η5», ώστε να μπορέσουν τα
μαύρα ν’ αμυνθούν.)
Δοκιμή:1.Πδ7;,Αδ4! 2.Π:Α=Πατ!!
δ)1.Ιζ3,Αε1 2.Ι:Α,Ρθ4 3.θ3,Ρθ5 4.Ιδ3,Ρθ4 5.Ιζ4,θ5 6.Ιη6±(Friedrich Amelung).
Δυστυχώς υπάρχει και δεύτερη συνέχεια μετά τη τρίτη κίνηση,(Dual):
δ1) 1.Ιζ3,Αε1 2.Ι:Α,Ρθ4 3.θ3,Ρθ5 4.Ρζ6!,Ρθ4 5.Ρη6,θ5 6.Ιζ3±
δ2) Με τη προσθήκη το πιονιού «δ3», σωστή λύση είναι η (δ1).