Ο Γαλατάς

Παλια υπήρχε το επάγγελμα του γαλατά, όπου περνούσε από τα σπίτια και πωλούσε το γάλα φωνάζοντας για να τον ακούσουν: "Ο γαλατάαας". Σήμερα  στην εποχή της βιομηχανοποίησης το επάγγελμα αυτό έχει εξαφανισθεί και μπορούμε μόνο να τους δούμε σε λαογραφικά μουσεία για το πως ήταν και τα σύνεργα που χρησιμοποιούσαν, ένα δοχείο γεμάτο γάλα κατσικίσιο ή αγελαδινό και μια μεζουρα  της οκάς (Η οκά (Οθωμανικά اوقه, Τουρκικά okka), ήταν Οθωμανική μονάδα μέτρησης μάζας. Ύστερα από την κατάρρευση της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, συνέχισε να χρησιμοποιείται στα κράτη που προέκυψαν από τη διάλυσή της, συνήθως παράλληλα με τις μονάδες του μετρικού συστήματος. Η οκά υποδιαιρούνταν σε 400 δράμια. Η μάζα η οποία αντιστοιχούσε σε μία οκά ποίκιλε, στους ύστερους χρόνους της Οθωμανικής αυτοκρατορίας ορίστηκε στα 1,2829 χιλιόγραμμα. Η οκά υποδιαιρούνταν σε 400 dirhem (δράμια) (Οθωμανικά درهم, Τουρκικά dram), μάζας 3,20725 γραμμαρίων. Τα πολλαπλάσιά της ήταν το kantar (καντάρι

ή στατήρας) ίσο με 44 οκάδες (=56,4476 χιλιόγραμμα) και το çeki (τσεκί) ίσο με 4 καντάρια (=225,7904 χιλιόγραμμα). Η οκά έπαψε να χρησιμοποιείται στην Τουρκία την 1η Απριλίου του 1931. Στην Τουρκία ονομάζεται eski okka (=παλαιά οκά) ή kara okka (=μαύρη ή μεγάλη οκά) σε αντιδιαστολή με το χιλιόγραμμο το οποίο ονομάζεται yeni okka (=νέα οκά).Στην Ελλάδα η οκά αντιστοιχούσε σε 1.282 γραμμάρια και το δράμι σε 3,205 γραμμάρια και παρέμεινε σε παράλληλη χρήση με τις μονάδες του μετρικού συστήματος οι οποίες είχαν υιοθετηθεί από το 1876. Ειδικά για τη μέτρηση υγρών οι αντιστοιχίες ήταν 1 οκά = 1.280 γρ. και 1 δράμι = 3,2 γρ. Η επίσημη κατάργηση όλων των παλαιών μέτρων και σταθμών έγινε στις 31 Μαρτίου του 1959. Παρ' όλα αυτά, η χρήση της επέζησε έως τη δεκαετία του 1990 στις συσκευασίες εμφιάλωσης του ούζου, του τσίπουρου και των συναφών ποτών: 80 γρ. ("εικοσιπενταράκι"), 160 γρ. ("πενηνταράκι"), 320 γρ. ("εκατοσταράκι"), 640 γρ. ("μισοκάρικο"). Στην Κύπρο η οκά παρέμεινε σε χρήση έως τη δεκαετία του 1980.Στην Αίγυπτο αντιστοιχούσε σε 1,23536 κιλά, στην Τρίπολη της Λιβύης σε 1,2208 κιλά, ενώ στη Βλαχία σε 1,283 λίτρα για τα υγρά και 1,537 λίτρα για τα στερεά.) επί Τουρκοκρατείας στην αρχή και αργότερα, από 1η-Απριλίου-1959,  του κιλού. Εξηγήστε με ποιο τρόπο μπορούσε ένας γαλατάς, της εποχής εκείνης, με ένα δοχείο των 3 λίτρων και ένα δοχείο των 5 λίτρων να μετρήσει οποιαδήποτε ποσότητα γάλακτος.
(Κατ.27/Νο.371) 

Πηγή:http://users.sch.gr/elscardan/Askhseis/grifoi.htm

 

Λύση

Με τις δύο μεζούρες μπορούσε να μετρήσει από 1lit.μέχρι 5λίτρα γάλα, γεμίζοντας και αδειάζοντας τη μεζούρα των 3λίτρων στο δοχείο του γάλακτος, ως που να πετύχει την ποσότητα που θέλει. Βλέπε ανάλυση στον ανωτέρω πίνακα. Λύση του sw. Για να έχουμε όλες τις δυνατές παραγγελίες που θα προκύψουν στον γαλατά θα πρέπει να έχει διαθέσιμα τα μέτρα 1 λίτρο και 2 λίτρα για μονές και ζυγές μετρήσεις αντίστοιχα. Ο γαλατάς μας έχει έτοιμα και τα 3 και 5 λίτρα οπότε γίνεται νομίζω η δουλειά πιο εύκολα. Τα 3 και 5 λίτρα καθώς και τα πολλαπλάσιά τους είναι έτοιμα από τα υπάρχοντα δοχεία. Τα 2 λίτρα μπορεί να τα πάρει ο γαλατάς εάν γεμίσει το 5λιτρο δοχείο και μετά αδειάσει το περιεχόμενο στο 3λιτρο δοχείο. Αυτό που θα μείνει στο 5λιτρο δοχείο θα είναι 2 λίτρα γάλα. Για το 1 λίτρο ο γαλατάς θα πρέπει να λειτουργήσει αντίστροφα από ότι στα 2 λίτρα. Να γεμίσει δύο φορές το δοχείο των 3 λίτρων και να το αδειάσει στο 5λιτρο δοχείο. Έτσι μετά το δεύτερο άδειασμα στο δοχείο των 3 λίτρων θα έχει μείνει 1 λίτρο γάλα.