Κάποιος πήγε στην αγορά τρεις φορές.
(α)Τη πρώτη φορά, έφερε πίσω τα
διπλάσια χρυσά νομίσματα απ’ όσα είχε
πάρει μαζί του.
(β)Τη δεύτερη φορά, πήρε μαζί του το
διπλό ποσό του και επέστρεψε με το ίδιο
ποσό συν την τετραγωνική ρίζα του ποσού αυτού επαυξημένου κατά δύο χρυσά νομίσματα
ποσό συν την τετραγωνική ρίζα του ποσού αυτού επαυξημένου κατά δύο χρυσά νομίσματα
(γ)Όλα αυτά τα διατήρησε και επέστρεψε στην αγορά με αυτά για τρίτη
φορά και επέστρεψε με το τετράγωνο από αυτά που πήρε μαζί του και 4
επιπλέον χρυσά νομίσματα. Επέστρεψε από την αγορά με επί πλέον 310 χρυσά νομίσματα
φορά και επέστρεψε με το τετράγωνο από αυτά που πήρε μαζί του και 4
επιπλέον χρυσά νομίσματα. Επέστρεψε από την αγορά με επί πλέον 310 χρυσά νομίσματα
Πόσα χρυσά νομίσματα είχε πάρει μαζί του τη πρώτη φορά;
Πηγή:
Από το βιβλίο του Ιταλού γιατρού Girolamo Cardano (1501-1576) με
τίτλο
«Artis Magnæ», 1545.
«Artis Magnæ», 1545.
Λύση
Τη πρώτη φορά είχε πάρει μαζί του 7 χρυσά νομίσματα. Έστω «x» τα χρυσά νομίσματα που είχε πάρει μαζί του την πρώτη φορά που πήγε στην αγορά. Βάσει των δεδομένων της εκφώνησης του προβλήματος έχουμε την εξίσωση:(2x+sqrt(2x+2))^2+4-(2x+sqrt(2x+2))=310 (1)
Θέτουμε «ω», όπου 2x+sqrt(2x+2) και έχουμε:
2x+sqrt(2x+2) = ω (2)
Αντικαθιστούμε τη (2) στην (1) κι’ έχουμε:
ω^2+4-ω=310 ----> ω^2-ω+4-310=0 -----> ω^2-ω-306=0 (3)
Βάσει του τύπου x={-β±sqrt[(β^2)-4αγ]/2α της δευτεροβάθμιας εξίσωσης έχουμε:
ω={-β±sqrt[(β^2)-4αγ]/2α ----> ω=(1±sqrt[(1^2)-4*1*(-306]/2*1 ---->
ω=(1±sqrt[1+1.224]/2 ----> ω=(1±sqrt[1.225]/2 ----> ω=(1±35)/2
ω1= (1+35)/2 ----> ω1=36/2 ----> ω1=18 Αποδεκτή. (4)
ω2=(1-35)/2 ----> ω2= -34/2 ----> ω2= -17 Μη Αποδεκτή (5)
Αντικαθιστούμε τη (4) στη (2) κι’ έχουμε:
2x+sqrt(2x+2) = ω ----> 2x+sqrt(2x+2) = 18 ----> sqrt(2x+2)=18-2x
Υψώνουμε και τα δύο μέλη στο τετράγωνο κι’ έχουμε:
sqrt(2x+2)=18-2x ----> (sqrt(2x+2))^2=(18-2x)^2 ----> 2x+2=18^2-2*2*18x+2^2x^2 ---->
2x+2=324-72x+4x^2 -----> 4x^2-72x-2x+324-2=0 ----> 4x^2-74x+322=0 (6)
Βάσει του τύπου x={-β±sqrt[(β^2)-4αγ]/2α της δευτεροβάθμιας εξίσωσης έχουμε:
x={-β±sqrt[(β^2)-4αγ]/2α ----> x=(74±sqrt[(-74^2)-4*4*322]/2*4 ---->
x=(74±sqrt[5.476-5.152]/8 ----> x=(74±sqrt[324]/8 ----> x=(74±18)/8
x1= (74+18)/8 ----> x1=92/8 ----> x1=11,50 Μη Αποδεκτή. (7)
x2=(74-18)/8 ----> x2= 56/8 ----> x2= 7 Αποδεκτή (8)
Αντικαθιστούμε τη (5) στη (2) κι’ έχουμε:
2x+sqrt(2x+2) = ω ----> 2x+sqrt(2x+2) = -17 ----> sqrt(2x+2) = -17- 2x
Υψώνουμε και τα δύο μέλη στο τετράγωνο κι’ έχουμε:
sqrt(2x+2) = -17- 2x ----> (sqrt(2x+2))^2 = (-17- 2x)^2, αδύνατη διακρίνουσα αρνητική
Επαλήθευση:
(2x+sqrt(2x+2))^2+4-(2x+sqrt(2x+2))=310
[2*7+[sqrt[(2*7)+2]]^2+4-[2*7+sqrt[(2*7)+2]]=310
[14+sqrt(14+2)]^2+4-[14+sqrt(14+2)]=310
(14+sqrt(16)]^2+4-[14+sqrt(16)]=310 ----> (14+4)^2+4-(14+4)=310
18^2+4-18=310 ----> 324+4-18=310 ----> 328-18=310 ο.ε.δ.
(2x+sqrt(2x)+2)^2+4=310
ΑπάντησηΔιαγραφή(2x+sqrt(2x)+2)^2=310-4=306
2x+sqrt(2x)+2=sqrt(306)
sqrt(2x)=sqrt(306)-2x-2
2x=(sqrt(306)-2x-2)^2
2x=306+4x^2+4+8x-4sqrt(306)x-4sqrt(306)
2x^2+(3-2sqrt(306))x+(155-2sqrt(306))=0
x1=6.012
x2=9.98
@Ανώνυμος
ΑπάντησηΔιαγραφήΣυγχαρητήρια! Η απάντησή σας είναι σωστή.
Να προσθέσω μόνο ότι αποδεκτή ρίζα είναι η χ1.
Έχω την αίσθηση ότι δεν είναι πολύ σωστή η μετάφραση του προβλήματος. Νομίζω ότι αυτό φαίνεται και από την προτεινόμενη λύση, η οποία δεν είναι λογικό να αναφέρεται σε νομίσματα.
ΑπάντησηΔιαγραφήΔύο είναι τα σημαντικά σημεία διαφοροποίησης.
Το πρώτο είναι ότι όταν λέει "επέστρεψε με το ίδιο ποσό συν την τετραγωνική του ρίζα συν δύο επί πλέον χρυσών νομισμάτων" δεν εννοεί 2x+sqrt(2x)+2, αλλά 2x+sqrt(2x+2) το οποίο για να είναι ξεκάθαρο θα έπρεπε μάλλον να γραφεί ως εξής: "επέστρεψε με το ίδιο ποσό συν την τετραγωνική ρίζα του ποσού αυτού επαυξημένου κατά δύο χρυσά νομίσματα"
Το δεύτερο σημείο διαφοροποίησης είναι το ακόλουθο:
Εκεί που γράφει "... τρίτα φορά. και το κέρδος του ήταν το τετράγωνο από αυτά που πήρε μαζί του και 4 επιπλέον χρυσά νομίσματα. Επέστρεψε από την αγορά με επί πλέον 310 χρυσά νομίσματα." θα έπρεπε να γράφει "... τρίτη φορά και επέστρεψε με το τετράγωνο από αυτά που πήρε μαζί του και 4 επιπλέον χρυσά νομίσματα. Επέστρεψε από την αγορά με επί πλέον 310 χρυσά νομίσματα."
Δηλαδή η τελική σχέση προς επίλυση δεν είναι η (2x+sqrt(2x)+2)^2+4=310, αλλά η ακόλουθη:
(2x+sqrt(2x+2))^2+4-2x+sqrt(2x+2)=310, οπότε η λύση είναι πως είχε αρχικά πάρει μαζί του 5.201 χρυσά νομίσματα.
Μάλλον έχω δίκιο ως προς την εκφώνηση, αλλά έκανα ένα λάθος στη λύση καθώς ξέχασα δυο παρενθέσεις, οπότε θα πρέπει να λυθεί η σχέση (2x+sqrt(2x+2))^2+4-(2x+sqrt(2x+2))=310 και η σωστή λύση είναι πως είχε αρχικά πάρει μαζί του 7 νομίσματα.
ΑπάντησηΔιαγραφή@Ανώνυμος
ΑπάντησηΔιαγραφήΈχετε απόλυτο δίκιο. Θα το διορθώσω. Σας ευχαριστώ για την επισήμανση
Απ' ότι έχω καταλάβει το εγχείρημα της μεταφοράς κάποιου κειμένου παλιάς
επόχής στα σημερινά δεδομένα είναι πολύ δύσκολη υπόθεση.